KDV Tevkifat Hesaplama Aracı

Katma Değer Vergisi (KDV), Türkiye’deki en yaygın harcama vergisidir ve ticari hayatın her aşamasında karşımıza çıkar. Standart KDV hesaplamalarının yanı sıra, devletin vergi alacağını güvence altına almak için geliştirdiği KDV Tevkifatı mekanizması, özellikle belirli sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler için büyük önem taşır. Bu rehberde, temel KDV hesaplamalarından başlayarak KDV tevkifat hesaplama işleminin tüm detaylarını adım adım inceleyeceğiz.

KDV Hesaplaması Nasıl Yapılır?

KDV hesaplaması, bir mal veya hizmetin vergisiz bedeli (matrah) üzerinden, o mal veya hizmet için geçerli olan KDV oranının uygulanmasıyla yapılır. İki temel hesaplama yöntemi vardır:

KDV Hariç Hesaplama Nasıl Yapılır?

Bu yöntemde, elinizdeki vergisiz tutara KDV ekleyerek vergili (KDV dahil) fiyata ulaşırsınız.

  • Formül: KDV Tutarı = Matrah (Vergisiz Tutar) x (KDV Oranı / 100)
  • KDV Dahil Tutar: Matrah + KDV Tutarı

KDV Dahil Hesaplama Nasıl Yapılır?

Bu yöntemde, elinizdeki vergili (KDV dahil) fiyattan yola çıkarak vergisiz tutarı (matrah) ve KDV tutarını bulursunuz.

  • KDV Dahil Hesaplama Formülü: Matrah = KDV Dahil Tutar / (1 + (KDV Oranı / 100))
  • KDV Tutarı: KDV Dahil Tutar - Matrah

Ürünlerde Uygulanan KDV Oranları (2025)

Türkiye’de 2025 yılı itibarıyla üç temel KDV oranı uygulanmaktadır:

  • %1: Temel gıda maddeleri, un, ekmek gibi ürünler.
  • %10: Gıda ürünlerinin birçoğu, sinema, tiyatro, konaklama hizmetleri.
  • %20: Lüks ürünler, beyaz eşya, mobilya, elektronik ve genel hizmetlerin büyük çoğunluğu.

Örnek KDV Hesaplama

Senaryo: Bir danışmanlık firması, 20.000 TL + KDV bedeliyle hizmet vermektedir. (Danışmanlık hizmeti için KDV oranı %20’dir).

  • KDV Tutarı: 20.000 TL x (%20 / 100) = 4.000 TL
  • KDV Dahil Toplam Tutar: 20.000 TL + 4.000 TL = 24.000 TL

KDV Tevkifatı Nedir?

KDV Tevkifatı, en basit tanımıyla, bir mal veya hizmete ait KDV’nin, satıcı ve alıcı arasında paylaştırılarak doğrudan devlete ödenmesidir. Normalde KDV’nin tamamını satıcı tahsil eder ve devlete öder. Ancak tevkifat uygulamasında, devlet vergi alacağını güvence altına almak için KDV’nin bir kısmını doğrudan alıcının sorumluluğuna bırakır. Alıcı, kestiği bu KDV’yi “Sorumlu Sıfatıyla” (KDV-2 Beyannamesi ile) vergi dairesine öder. Satıcı ise KDV’nin sadece tahsil ettiği kısmını beyan eder.

KDV Tevkifat Hesaplama Nedir?

KDV tevkifat hesaplama, toplam KDV üzerinden, kanunla belirlenmiş tevkifat oranına göre alıcının ne kadar vergi keseceğini, satıcının ise ne kadarını tahsil edeceğini bulma işlemidir.

KDV Tevkifat Oranları: Bu oranlar, hizmet veya malın türüne göre değişiklik gösterir. Örneğin, etüt, plan-proje, danışmanlık gibi hizmetlerde genellikle 5/10 veya 9/10 gibi oranlar uygulanır.

Örnek KDV Tevkifat Hesaplama

Senaryo: Bir makine imalatçısı firma, bir danışmanlık firmasından 100.000 TL + KDV bedeliyle mühendislik danışmanlığı hizmeti almıştır. Bu hizmet için geçerli tevkifat oranı 5/10‘dur.

  1. İşlem Bedeli (Matrah): 100.000 TL
  2. Hesaplanan KDV (%20): 100.000 TL x 0,20 = 20.000 TL
  3. Tevkifat Oranı: 5/10
  4. Kesilecek KDV (Alıcının Sorumluluğu): 20.000 TL (Toplam KDV) x (5/10) = 10.000 TL
  5. Satıcının Tahsil Edeceği KDV: 20.000 TL – 10.000 TL = 10.000 TL
  6. Alıcının Toplam Ödemesi: 100.000 TL (Matrah) + 10.000 TL (Satıcıya Ödenecek KDV) = 110.000 TL

KDV Tevkifat Akışı Sonucu:

  • Alıcı Firma: Danışmanlık firmasına 110.000 TL öder. Kestiği 10.000 TL‘lik KDV’yi ise KDV-2 Beyannamesi ile kendi vergi dairesine beyan edip öder.
  • Satıcı Firma (Danışmanlık): Faturasını 100.000 TL + 20.000 TL KDV olarak keser, ancak “Hesaplanan KDV’nin 10.000 TL’si tevkifata tabidir” şerhini düşer. Kasasına 110.000 TL girer ve beyannamesinde 20.000 TL’lik KDV’nin 10.000 TL’sinin tevkif edildiğini, kalan 10.000 TL’yi kendisinin ödeyeceğini beyan eder.

KDV İndirimi Nedir?

KDV İndirimi, vergi mükelleflerinin, mal veya hizmet satın alırken ödedikleri KDV’yi (İndirilecek KDV), müşterilerinden tahsil ettikleri KDV’den (Hesaplanan KDV) düşmeleridir. Aradaki fark, devlete ödenecek KDV’yi oluşturur. Tevkifat yapan alıcı, sorumlu sıfatıyla ödediği 10.000 TL’lik KDV’yi, aynı döneme ait KDV-1 Beyannamesi’nde indirim konusu yapabilir. Bu, mükerrer vergilendirmeyi önler.